Michała Drzymały przypadki…

 

Michał Drzymała…

…urodził się 13.IX. 1857 w Zdroju koło Grodziska Wielkopolskiego w ubogiej rodzinie Walentego i Magdaleny z Budzionków.

W 1881 roku ożenił się z Józefą Vetter, robotnicą folwarczną, z którą kilkakrotnie zmieniał miejsce zamieszkania, aż w końcu nabyli dwuhektarową parcelę                                        w Podgradowicach. Jak się później okazało, ziemia ta, stała się areną zmagań chłopa polskiego z potężną machiną administracyjną zaborczych Prus. Wszystko zaczęło się, kiedy Drzymała chciał na swojej ziemi postawić dom.

Ustawa z 1904 roku zabraniała jednak budowania domów polskim obywatelom.                   Aby ominąć zakaz, a jednocześnie móc zamieszkać na swojej ziemi, Michał Drzymała kupił za 350 marek używany wóz cyrkowy, który od tego momentu stał się jego domem. Urzędnicy pruscy wydali rozkaz, aby wóz nie stał w jednym miejscu dłużej niż 24 h. Drzymała przesuwał więc wóz codzienne w inne miejsce.

Pod wpływem „sprawy Drzymały” rozgorzała krytyka antypolskiej polityki Prus. Władze pruskie kilkakrotnie osadzały Michała w areszcie, jednak ten, każde aresztowanie wykorzystywał do manifestowania swojej polskości. W 1910 roku Michał przewiózł swój wóz do Krakowa na obchody 500-lecia bitwy pod Grunwaldem. Po tych obchodach bohater został zapomniany.

Dopiero II Rzeczpospolita przypomniała sobie o Drzymale i przyznała mu rentę oraz 60 – morgowe gospodarstwo rolne w Grabównie. Osiedlenie się w 1928 roku Drzymały nad ówczesną granicą polsko – niemiecką, było symbolem chłopskiego trwania na każdym skrawku polskiej ziemi.

Drzymała zmarł 21.IV.1937 roku w Grabównie. Pochowany został na cmentarzu parafialnym w Miasteczku Krajeńskim. Jego pogrzeb był wielką, patriotyczną manifestacją z udziałem tłumów, przedstawicieli władz i licznych dziennikarzy. Na jego grobie umieszczono napis: “MICHAŁ DRZYMAŁA – BOHATER NARODOWY”